SZANSA NA NOWĄ TRZUSTKĘ
PROJEKT BIODRUKOWANIE 3D BIONICZNEJ TRZUSTKI
Fundacja Badań i Rozwoju Nauki ? lider Konsorcjum Bionic, od 2017 roku pracuje nad innowacyjnym, na skalę światową, projektem 3D bionicznej trzustki ? funkcjonalnego narządu zbudowanego z żywych komórek, który zrewolucjonizuje leczenie cukrzycy. Dzięki żywemu organowi, wydrukowanemu w technice biodruku 3D, już wkrótce będzie można przeszczepić człowiekowi żywy organ ?szyty na miarę?.
14 marca 2019 roku to dzień, w którym udowodniliśmy sobie i całemu światu, że niemożliwe stało się możliwe, a biodrukowanie tkanek i narządów to przyszłość współczesnej medycyny, która odmieni życie wielu pacjentów. Tego dnia, zespół naukowców pod kierunkiem dr hab. med. Michała Wszoły wydrukował pierwszy na świecie, w pełni unaczyniony prototyp bionicznej trzustki o wymiarach 3x3x5cm. Kolejnym etapem badań było podłączenie bionicznej trzustki do bioreaktora (autorskiego urządzenia inżynierów Fundacji), który podaje do wydrukowanego układu naczyniowego płyn z tlenem i substancjami odżywczymi. Osiągnięte rezultaty pozwoliły naukowcom Fundacji na przejście do kolejnej fazy projektu i rozpoczęcie badań na zwierzętach. Do końca 2020 roku planowane jest zakończenie etapu badań przedklinicznych. Wyniki potwierdziły, że opracowany materiał jest nietoksyczny dla zwierząt.
PRZYSZŁOŚĆ ZACZYNA SIĘ JUŻ DZIŚ
Aby wprowadzić drukowanie 3D bionicznej trzustki do praktyki klinicznej na całym świecie i rozszerzyć zakres prowadzonych badań, nowym celem Fundacji jest stworzenie Europejskiego Centrum Biotechnologii Medycznej ? innowacyjnego ośrodka badawczo-klinicznego umożliwiającego nie tylko przeszczepianie bionicznych trzustek, ale również opracowywanie innych nowatorskich terapii. Multidyscyplinarne Centrum połączy kilka obszarów:
biotechnologię, bioinżynierię, diagnostykę medyczną, medycynę spersonalizowaną oraz leczenie z wykorzystaniem komórek macierzystych.
Naszą misją jest wprowadzenie drukowania 3D bionicznej trzustki do praktyki klinicznej na całym świecie. Chcemy stworzyć w Polsce ośrodek badawczo-kliniczny, który umożliwi opracowywanie pionierskich terapii medycznych, gdzie zrealizujemy wszystkie fazy badań naukowych ? od pierwszych testów laboratoryjnych, aż do praktycznego zastosowania terapii u pacjentów. Będzie to unikalne, na skalę światową miejsce, w którym naukowcy i lekarze będą opracowywać nowatorskie technologie, rozwiązujące najpoważniejsze problemy medyczne XXI wieku.
dr hab. med. Michał Wszoła
DLACZEGO POTRZEBUJEMY BIONICZNEJ TRZUSTKI?
W Polsce żyje około 3 milionów osób chorych na cukrzycę, z tego 200 tys. to osoby cierpiące na cukrzycę typu I. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) liczba chorych podwoi się w ciągu kolejnych 10 lat. Przewlekła insulinoterapia jest bardzo dobrym rozwiązaniem dla dużej części chorych. Niestety metoda ta jest jedynie tymczasową alternatywą. Nie daje gwarancji zapobiegania rozwojowi wtórnych powikłań, nie hamuje też postępu choroby. Dlatego, na chwilę obecną, jedyną metodą na doprowadzenie do całkowitego wyleczenia jest przeszczep trzustki lub w mniejszym stopniu ? przeszczep wysp trzustkowych. Są to metody trudne i niepozbawione licznych minusów, jak choćby niedobór narządów do transplantacji, przewlekła immunosupresja czy też ryzyko powikłań chirurgicznych po przeszczepieniu trzustki. Trzustka stworzona z własnych, przekształconych komórek macierzystych eliminuje te problemy.
KORZYŚCI
Przeszczepienie bionicznej trzustki ma przede wszystkim zapobiec rozwojowi dalszych powikłań u pacjentów zmagających się z cukrzycą. W pierwszej kolejności programem zostałyby objęte osoby, które potencjalnie kwalifikowałyby się do transplantacji trzustki.
Są to pacjenci, u których wystąpiły ciężkie powikłania, więc przeszczep dałby im realną gwarancję zahamowania powikłań wtórnych cukrzycy.
Poza aspektem priorytetowym jakim jest ratowanie ludzkiego życia, dodatkową korzyścią płynąca z powstania bionicznej trzustki mogłoby być ograniczenie wydatków służby zdrowia. W Polsce te wydatki to ponad 9 proc. całkowitych nakładów na opiekę zdrowotną, czyli 2,5 mld złotych rocznie. Z czego jedna piąta tej sumy przypada na leczenie samych powikłań cukrzycy.
Realizacja założeń projektu mogłaby znacząco ograniczyć zarówno nakłady finansowe na leczenie pacjentów zmagających się z powikłaniami oraz koszty leczenia immunosupresyjnego.
Oczywiście z biegiem czasu grupa docelowych pacjentów będzie się rozszerzać jednocześnie podnosząc jakość ich życia.
MULTIDYSCYPLINARNY ZESPÓŁ WYBITNYCH EKSPERTÓW
Inspiracją do założenia Fundacji była i jest działalność naukowa dr hab. med. Michała Wszoły, chirurga transplantologa, naukowca i wizjonera, który brał udział w pierwszym przeszczepie samej trzustki, a także przeprowadził pierwsze na świecie endoskopowe przeszczepienie wysp trzustkowych pod śluzówkę żołądka. Zespół Fundacji tworzą młodzi naukowcy, absolwenci renomowanych polskich uczelni. Specjaliści z zakresu nauk medycznych, biologicznych i chemicznych oraz inżynierowie i informatycy, dla których praca w laboratorium to nie tylko praca, ale przede wszystkim pasja.
KONSORCJUM BIONIC
Zrealizowanie tak innowacyjnego i unikalnego, w skali światowej, projektu badawczego nie byłoby możliwe bez zaangażowania najważniejszych medycznych i technicznych placówek naukowych w Polsce.
W październiku 2015 roku, z inicjatywy Fundacji Badań Rozwoju Nauki, powstało Konsorcjum BIONIC, które realizuje projekt ?Biodrukowanie 3D rusztowań z wykorzystaniem żywych wysp trzustkowych lub komórek produkujących insulinę w celu stworzenia bionicznej trzustki? w skład, którego wchodzą:
- Fundacja Badań i Rozwoju Nauki wraz z zespołem dr hab. med. Michała Wszoły jako lider konsorcjum
- Instytut Biologii Doświadczalnej PAN im. M. Nenckiego wraz z zespołem prof. Agnieszki Dobrzyń
- Wydział Materiałoznawstwa Politechniki Warszawskiej pod kierunkiem prof. Wojciecha Święszkowskiego
- Centrum Biostruktury Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego pod kierunkiem prof. Artura Kamińskiego
- Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus)
- Centrum Medyczne MediSpace Sp. z o.o.
Konsorcjum otrzymało dofinansowanie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu ?Profilaktyka i leczenie chorób cywilizacyjnych?
STRATEGMED III.
Żródło: FBiRN