AGRESJA USA NA IRAK 2003

Agresja USA na Irak z fałszywym pretekstem.

Agresja Stanów Zjednoczonych na Irak w 2003 roku była jednym z najbardziej kontrowersyjnych wydarzeń początku XXI wieku. Oficjalnym powodem inwazji było rzekome posiadanie przez Irak broni masowego rażenia oraz domniemane powiązania reżimu Saddama Husajna z organizacjami terrorystycznymi, takimi jak Al-Kaida. Jednak z czasem okazało się, że te preteksty były fałszywe lub co najmniej znacznie wyolbrzymione, co wywołało globalne oburzenie i wieloletnie dyskusje na temat motywów i skutków tej wojny.

Tło polityczne i historyczne

Po zakończeniu zimnej wojny i upadku Związku Radzieckiego, Stany Zjednoczone stały się jedynym supermocarstwem na arenie międzynarodowej, dążącym do utrzymania swojej dominacji. W latach 90. XX wieku, po I wojnie w Zatoce Perskiej (1990–1991), Irak znajdował się pod ścisłą międzynarodową kontrolą, głównie za sprawą sankcji nałożonych przez ONZ oraz rezolucji dotyczących rozbrojenia.

Saddam Husajn, dyktator Iraku, był postrzegany jako zagrożenie dla stabilności regionu Bliskiego Wschodu, szczególnie po inwazji na Kuwejt w 1990 roku. Mimo iż Irak został zmuszony do wycofania się z Kuwejtu, a jego programy zbrojeniowe zostały poważnie ograniczone przez inspektorów ONZ, Husajn pozostał u władzy, co budziło frustrację wśród części amerykańskich polityków i wojskowych.

11 września 2001 roku i zmiana amerykańskiej polityki

Zamachy z 11 września 2001 roku znacząco zmieniły podejście Stanów Zjednoczonych do polityki zagranicznej. Administracja prezydenta George’a W. Busha przyjęła strategię “wojny z terroryzmem”, która zakładała prewencyjne ataki na państwa mogące stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa USA. Chociaż początkowo głównym celem tej strategii był Afganistan, gdzie schronienie znalazł Osama bin Laden i Al-Kaida, szybko zwrócono uwagę na Irak.

Amerykańska administracja, wspierana przez niektórych sojuszników, zaczęła argumentować, że Irak posiada broń masowego rażenia (BMZ), którą może użyć przeciwko Stanom Zjednoczonym lub przekazać ją terrorystom. Mimo braku jednoznacznych dowodów na istnienie takiej broni, CIA i inne agencje wywiadowcze dostarczały raporty, które były interpretowane przez administrację Busha jako potwierdzenie istnienia zagrożenia.

Pretekst do wojny: Broń masowego rażenia

Kluczowym elementem kampanii na rzecz interwencji w Iraku była prezentacja sekretarza stanu USA, Colina Powella, przed Radą Bezpieczeństwa ONZ 5 lutego 2003 roku. Powell przedstawił dowody, które miały potwierdzać, że Irak posiada broń chemiczną i biologiczną, a także pracuje nad programem broni nuklearnej. Jego wystąpienie, pełne zdjęć satelitarnych, nagrań rozmów telefonicznych i informacji wywiadowczych, miało przekonać społeczność międzynarodową o konieczności podjęcia działań przeciwko reżimowi Husajna.

Jednakże, już w momencie tej prezentacji istniały poważne wątpliwości co do rzetelności przedstawionych dowodów. Inspektorzy ONZ, którzy prowadzili intensywne poszukiwania w Iraku, nie znaleźli żadnych dowodów na istnienie BMZ. Mimo to, administracja Busha zdecydowała się na inwazję, przekonując opinię publiczną, że zagrożenie jest realne i bezpośrednie.

Inwazja i jej konsekwencje

20 marca 2003 roku Stany Zjednoczone, wspierane przez koalicję międzynarodową, rozpoczęły operację “Iraqi Freedom”, która miała na celu obalenie reżimu Saddama Husajna i eliminację zagrożenia bronią masowego rażenia. Operacja zakończyła się szybkim sukcesem militarnym – Bagdad został zajęty, a reżim Husajna obalony. Jednakże, już wkrótce po zakończeniu głównych działań bojowych okazało się, że broń masowego rażenia, której posiadanie było głównym pretekstem do inwazji, nie istniała. Przez kilka miesięcy po zakończeniu działań bojowych, specjalne zespoły poszukiwawcze nie znalazły żadnych dowodów na istnienie programów zbrojeniowych, które miałyby zagrażać bezpieczeństwu globalnemu.

Reakcje międzynarodowe i krytyka

Brak odnalezienia broni masowego rażenia szybko wywołał falę krytyki wobec Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników. Zarzucano administracji Busha, że celowo manipulowała informacjami wywiadowczymi, aby uzasadnić interwencję. Wśród najgłośniejszych krytyków znaleźli się zarówno politycy z innych krajów, jak i amerykańscy analitycy oraz część mediów. Rada Bezpieczeństwa ONZ, na której forum próbowano uzyskać międzynarodową zgodę na inwazję, nigdy nie wyraziła poparcia dla tych działań, co dodatkowo pogłębiało podziały na arenie międzynarodowej.

Wielu obserwatorów i historyków podkreślało, że prawdziwymi motywami inwazji mogły być geopolityczne i ekonomiczne interesy USA, w tym kontrola nad bogatymi zasobami ropy naftowej w Iraku oraz chęć wzmocnienia amerykańskiej obecności w strategicznie ważnym regionie Bliskiego Wschodu.

Skutki inwazji

Inwazja na Irak miała długotrwałe i tragiczne konsekwencje. Po szybkim obaleniu reżimu Saddama Husajna, kraj pogrążył się w chaosie, a brak planu na stabilizację powojenną doprowadził do wybuchu brutalnej wojny domowej. Powstanie radykalnych grup, takich jak Państwo Islamskie (ISIS), które wyrosło na gruncie destabilizacji Iraku, doprowadziło do jeszcze większego rozlewu krwi i dalszej destabilizacji regionu.

Wojna w Iraku przyniosła ogromne straty ludności cywilnej, zniszczenia infrastruktury oraz przyczyniła się do masowego kryzysu uchodźczego. Ponadto, naruszenie międzynarodowego prawa oraz wykorzystanie fałszywych pretekstów do wojny podważyło zaufanie do USA i ich sojuszników na arenie międzynarodowej.

Ciekawe

Colin Powell żałował swojego wystąpienia:

W późniejszych latach, Colin Powell publicznie wyraził żal z powodu swojego wystąpienia przed ONZ, nazywając je “plamą” na swojej karierze. Powiedział, że niektóre z dowodów, które przedstawił, były w rzeczywistości błędne lub celowo sfałszowane przez amerykański wywiad.

Oszukańcze źródło wywiadowcze:

Jednym z kluczowych źródeł informacji, które dostarczyły “dowodów” na istnienie broni masowego rażenia w Iraku, był informator o pseudonimie “Curveball”. Jego zeznania okazały się później całkowicie nieprawdziwe, ale mimo to zostały wykorzystane przez amerykańskie i brytyjskie agencje wywiadowcze do uzasadnienia inwazji.

Słynne “Mission Accomplished”:

1 maja 2003 roku, na pokładzie lotniskowca USS Abraham Lincoln, prezydent George W. Bush ogłosił zakończenie głównych działań bojowych w Iraku pod ogromnym banerem z napisem “Mission Accomplished” (Misja wykonana). Jednakże, wojna w Iraku trwała jeszcze wiele lat po tym wydarzeniu, przynosząc kolejne ofiary i straty.

Agresja USA na Irak z 2003 roku jest przykładem tragicznych konsekwencji, jakie mogą wyniknąć z działań opartych na fałszywych przesłankach. Manipulacja informacjami wywiadowczymi, brak jednoznacznego planu na okres powojenny oraz zlekceważenie międzynarodowych standardów doprowadziły do katastrofy, której skutki odczuwane są do dziś. Wojna ta wpłynęła nie tylko na życie milionów Irakijczyków, ale także na globalne postrzeganie Stanów Zjednoczonych, ich roli w świecie oraz zaufanie do międzynarodowych instytucji.

Artykuły z cyklu MANIPULACJA nie stanowią pracy naukowej, lecz mają na celu w prosty i zrozumiały sposób uświadamiać i wyjaśniać problem wszechobecnej manipulacji.

Autor: Maciej Bawolski

Ilustracja: Lance Corporal Andrew Williams, U.S. Marine Corps, Public domain, Wikimedia Commons

Bibliografia

Houghton, R. P. (2019). The Decision to Invade Iraq. Cambridge University Press.
Woodward, B. (2004). Plan of Attack. Simon & Schuster.
Byman, D. (2008). The Five Front War: The Better Way to Fight Global Jihad. Wiley.
Packer, G. (2005). The Assassins’ Gate: America in Iraq. Farrar, Straus and Giroux.
Ismael, J. M. (2004). Iraq: A Modern History. Routledge.

Opinie i poglądy opublikowane na portalu cocomac.pl są wyłącznie opiniami i poglądami ich Autorów. Nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Również opinie wyrażane w publikowanych informacjach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.