ŚrodowiskoZdrowie

OŁÓW – CICHY ZABÓJCA

Zabójczy ołów.

Ołów może zabijać, i nie chodzi tu o kule, a jego mikroskopijne ilości w skażonym otoczeniu. Nie ulega rozpadowi i kumuluje się w organizmie, co jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci. Za zatrucie tym pierwiastkiem odpowiada zanieczyszczenie środowiska i żywność. Zbliża się sezon grzybobrania, pamiętajmy, że grzyby zawierają duże ilości ołowiu, nie podawajmy ich maluchom.

Powoli sieje spustoszenie w zdrowiu najmłodszych. UNICEF na podstawie swojego ostatniego raportu pt. ?Miejsca i przestrzenie: Wpływ środowiska na dobrostan dzieci? alarmuje, że pierwiastek ten może zatruwać ponad 260 tysięcy dzieci w Polsce. Może to mieć fatalne konsekwencje w przyszłości.

“Ołów wchłaniamy do organizmu dwiema drogami: pokarmową i środowiskową, tu ważna jest jakość powietrza, którym oddychamy. Bardzo istotne więc jest, gdzie dziecko żyje. Jeśli wychowuje się pod hutą miedzi w Legnicy czy na Śląsku, gdzie są kopalnie węgla kamiennego, ma większy poziom ołowiu we krwi niż dziecko z Podlasia. Podam przykład naszej koleżanki, która na co dzień pracuje z ołowiem. Gdy przeprowadziła się z Legnicy do Warszawy, miała dość wysoki poziom ołowiu we krwi. W Warszawie, mimo pracy z tym pierwiastkiem, ale z zachowaniem wszelkich norm bezpieczeństwa, poziom ołowiu w jej krwi obniżył się” – mówi Joanna Gajda-Wyrębek, kierownik Pracowni Dodatków do Żywności w Zakładzie Bezpieczeństwa Żywności w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego PZH – Państwowym Instytucie Badawczym.

Obowiązujące w Unii Europejskiej rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006, ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych dość rygorystycznie reguluje poziom ołowiu w żywności. Bada się wszystko: wina, zboża, mięso, warzywa, miody, suszone przyprawy.

“Szczególnie niskie limity tego pierwiastka dotyczą żywności dla niemowląt i małych dzieci, nieco wyższe są dla żywności ogólnego spożycia. W warzywach liściastych są większe limity niż w korzeniowych, np. sałata może mieć 0,3 miligramy ołowiu na kilogram, a burak trzy razy mniej. To świadczy, że jednak czynnik środowiskowy, czyli jakość powietrza, a co za tym idzie zanieczyszczenie opadów atmosferycznych, ma olbrzymie znaczenie – mówi Joanna Gajda-Wyrębek. – Mimo że grzyby są traktowane raczej jako dodatek do żywności, a nie danie podstawowe, warto pamiętać, że zawierają one dość duże ilości ołowiu ? limit dla grzybów wynosi 0,8 miligrama na kilogram w omawianym rozporządzeniu; wynika to ze specyfiki grzybów, które kumulują większe ilości ołowiu niż np. warzywa. Uważajmy więc z podawaniem grzybów dzieciom” – dodaje ekspertka.

Warto pamiętać, że ołów dostarczany do przewodu pokarmowego z żywnością wchłaniany jest u ludzi dorosłych w ok. 10 proc.,
a u dzieci aż do 50 proc. Warto przy tym wiedzieć, że dieta bogata w wapń i fosfor (najłatwiej zapewnić sobie taką dietę poprzez jedzenie nabiału) powoduje obniżenie ilości wchłanianego ołowiu w jelitach. Z kolei kwas askorbinowy (witamina C) i cytrynowy proces ten nasilają. Wchłanianiu i przedostawaniu się ołowiu do krwioobiegu sprzyjają niedobory mikroelementów takich jak cynk i żelazo.

Za główne źródła narażenia środowiskowego na ołów dla człowieka uważa się: farby, wodę pitną, glebę i kurz, powietrze oraz żywność. Ponad 90 proc. tego pierwiastka kumulowana jest w korzeniach, zatem rośliny korzeniowe uprawiane na glebach skażonych tym pierwiastkiem mogą być szczególnie niebezpieczne.

Do takich roślin zaliczamy marchew, pietruszkę, seler czy buraka. Ocenia się, że udział ołowiu pochodzenia atmosferycznego (z opadu pyłów) w roślinach wynosi ok. 73?95 proc. Spośród produktów pochodzenia zwierzęcego wątroba kumuluje największe ilości ołowiu. Na to, czy gleba jest bogata w ołów, wpływa odległość od wysoko uprzemysłowionych terenów oraz dróg szybkiego ruchu.
29. miejsce Polski na 43 kraje

UNICEF w raporcie ?Miejsca i przestrzenie: Wpływ środowiska na dobrostan dzieci? analizowała m.in. poziom zatrucia ołowiem u dzieci w krajach bogatych, w tym w Polsce. W rankingu 43 państw UE i OECD, pokazującym, w których krajach dzieci są najbardziej narażone na skażenie ołowiem Polska zajęła 29. miejsce. Najlepsza sytuacja jest w krajach nordyckich (Finlandii, Islandii i Szwecji), a także w Luksemburgu i Wielkiej Brytanii. Najgorzej jest w Meksyku, Kostaryce, Rumunii, Belgii i Malcie.

“To zestawienie pokazuje, że zanieczyszczenie środowiskowe ma istotny  wpływ na poziom ołowiu we krwi. Bo jeśli chodzi o żywność, limity w całej Unii Europejskiej są takie same, ponadto dany produkt jest często produkowany na cały rynek UE. Kraje nordyckie mają jednak mniej zanieczyszczone środowisko, co może być przyczyną tego, że w tych krajach stwierdza się niższe stężenia ołowiu we krwi” – komentuje powyższe doniesienia z raportu UNICEF Joanna Gajda-Wyrębek.

Objawy zatrucia ołowiem

Na szczęście dochodzi do niego obecnie znacznie rzadziej niż kiedyś. Jest ścisła zależność pomiędzy dawką i czasem ekspozycji na ołów a jego stężeniem w tkankach i oraz wystąpieniem objawów. Nie są charakterystyczne. To bóle głowy, brzucha, nudności i kolka. Po pewnym czasie pojawiają się wymioty, spadki ciśnienia krwi oraz obniżenie temperatury ciała. Ostre zatrucie prowadzi do niewydolności nerek, wątroby i układu nerwowego. Zatrucie przewlekłe, w wyniku kumulacji ołowiu, uszkadza układ nerwowy, szpik kostny, nerki i skórę.

Przewlekłe zatrucie ołowiem (zwane ołowicą) występuje najczęściej u pracowników drukarń, fabryk akumulatorów i fabryk farb ołowiowych. Zatrucia przewlekłe dotyczą przede wszystkim układu pokarmowego i nerwowego (znużenie, zmęczenie, porażenie mięśni, osłabienie pamięci, zaburzenia  psychiczne), może też powodować niedokrwistość wynikającą z zaburzenia w syntezie hemu.
Cechą charakterystyczną u osób długotrwale narażonych ołów jest ?ołowiana cera?. Już Egipcjanki i Rzymianki nakładały na twarz silnie toksyczną biel ołowianą zwaną cerusytem lub bielą wenecką.

?Dzięki zawartości czystego ołowiu, właściwościom matującym i satynowemu wykończeniu, które nadawał, cerusyt wenecki stał się najbardziej pożądanym białym podkładem. Preferowała go głównie europejska arystokracja, która mogła sobie na taki wydatek pozwolić. Problem polegał na tym, że im więcej cerusytu się używało, tym więcej trzeba go było nakładać, aby ukryć przykre skutki jego działania. Długotrwałe stosowanie powodowało przebarwienia skóry, cera stawała się szara, zmęczona, nabierała odcieni żółci, zieleni i fioletu, przez co twarz w końcu zaczynała wyglądać jak wysuszony stary owoc. Ciągłe używanie specyfiku było również przyczyną próchnicy zębów, nieświeżego oddechu i wypadania włosów, a nawet trwałego uszkodzenia płuc? ? czytamy w ?Facepaint. Historia makijażu? Lisy Eldridge.

Innym objawem nadmiaru ołowiu w organizmie jest ?rąbek ołowiowy?, powstająca na dziąsłach w wyniku odkładania się siarczku ołowiu charakterystyczna niebiesko-czarna obwódka.

Długotrwała ekspozycja na ołów wpływa na rozrodczość, powoduje zburzenia emocjonalne i układu nerwowego, a także układu sercowo-naczyniowego czy odpornościowego. W Polsce dzięki badaniom diagnostycznym można oznaczyć poziom ołowiu we krwi; są ono obowiązkowe w ramach badań okresowych u pracowników wykonujących pracę w warunkach narażenia na zatrucie metalami ciężkimi.

Stężenie ołowiu jest wyższe u mężczyzn i osób palących. Według danych przedstawionych przez WHO w jednym wypalonym papierosie znajduje się od 17 do 980 ng ołowiu. Do zatrucia może dojść w wyniku wdychania związków ołowiu z zanieczyszczonym powietrzem oraz w wyniku spożycia zanieczyszczonych ołowiem produktów żywnościowych i wody.

Ołów ma negatywny wpływ na koncentrację uwagi, pamięć oraz planowanie i rozwiązywanie problemów. Może także zwiększać agresję i zachowania antyspołeczne. Szczególnie chłopcy są narażeni na uszkodzenia mózgu i zaburzenia funkcji poznawczych w wyniku zatrucia ołowiem. Z kolei narażenie dziewcząt na działanie ołowiu we wczesnym okresie życia, a nawet w łonie matki, może zaburzać ich wzorce hormonalne i wiąże się z opóźnionym dojrzewaniem płciowym.
Gdzie jest ołów?

Niemal wszędzie: w niewielkich ilościach w niektórych zabawkach, ubraniach, kosmetykach, biżuterii czy przyborach kuchennych. Może też przedostać się do naszej żywności poprzez glebę lub wodę. Znajduje się w kurzu, piasku w piaskownicy, glebie.

Historyczne zanieczyszczenia benzyną ołowiową są nadal obecne w glebach na całym świecie. W przeszłości ołów można było znaleźć w produktach dla dzieci, np. malowanych zabawkach. Dziś nadal jest obecny w ceramice szkliwionej ołowiem (głównie w Meksyku), w ołowianym śrucie używanym podczas polowań (Norwegia), w nowych farbach czy w przyprawach, które miesza się z ołowiem w celu zwiększenia masy lub dodania koloru (często produkowanych w Azji Południowej, ale importowanych na cały świat).

Inne źródła narażenia na ołów to:

  • woda z rur ołowianych;
  • ołów z przemysłu wydobywczego i recyklingu baterii;
  • pigmenty na bazie ołowiu;
  • ołów w puszkach na żywność.

W Polsce regionem o wysokim ryzyku skażenia ołowiem jest Śląsk. W badaniach przeprowadzonych w latach 2013-14 w grupie kilkuset przedszkolaków z Piekar Śląskich wykazano, że 40 proc. miało stężenie tego pierwiastka na poziomie 2 ug/dl, u ponad 53 proc. w zakresie 2-5 ug/dl, a 8 proc. – powyżej 5 ug/dl, co stanowi zagrożenie dla zdrowia. To i tak daleko lepiej niż w latach poprzednich.

Biorąc pod uwagę wyniki raportu, UNICEF rekomenduje, aby państwo:

  • monitorowało i testowało poziom ołowiu we krwi i zanieczyszczenie ołowiem;
  • wprowadziło środki zapobiegawcze i kontrolne;
  • umacniało systemy opieki zdrowotnej, aby były w stanie wykrywać i leczyć dzieci narażone na zatrucie ołowiem, zwłaszcza na obszarach szczególnie narażonych na skutki skażenia ołowiem (tereny wydobywcze i hutnicze);
  • prowadziło społeczne kampanie edukacyjne na temat zagrożeń i źródeł kontaktu z ołowiem;
  • podjęło działania na poziomie globalnym, by ujednolicić standardy i normy dotyczące recyklingu i transportu zużytych akumulatorów kwasowo-ołowiowych.

“Państwo polskie monitoruje zawartość ołowiu w żywności, przeprowadzając urzędowe kontrole, podczas których Państwowa Inspekcja Sanitarna bada próbki żywności z obrotu handlowego bądź bezpośrednio od producentów. Produkt z przekroczonym limitem ołowiu nie jest dopuszczony do obrotu lub jest wycofany z niego. Przekroczeń nie notuje się zbyt wiele, producenci sami dbają o to, aby produkt spełniał wymagania unijne” – odnosi się do zaleceń UNICEF Joanna Gajda-Wyrębek.

Źródła:

Raport UNICEF
Witryna sieci ALAB laboratoria
https://dietetyk-med.pl/artykuly/58-metale-ciezkie.html
Eldridge, Facepaint. Historia makijażu, tłum. B. Zandman, Znak Horyzont 2017
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02006R1881-20100701&from=FR

Praca poglądowa na temat zatrucia metalami ciężkimi

Źródło informacji: Serwis Zdrowie

Treści z serwisu cocomac.pl mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.
Opinie i poglądy opublikowane na portalu cocomac.pl są wyłącznie opiniami i poglądami ich Autorów. Nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Również opinie wyrażane w publikowanych informacjach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.
Widzisz błąd w artykule, niedziałający link? Poinformuj nas o tym poprzez formularz kontaktowy lub mailem! Dziękujemy.

TO TEŻ CIEKAWE:

WYBIELANIE ZĘBÓW OCTEM JABŁKOWYM

Ocet jabłkowy może zaszkodzić zębom? To FAKT! Na licznych blogach polecany jest jako remedium na zbyt wysoki cholesterol czy poprawę…

MONGOLIA CZĘŚĆ  1

Mariusz Reweda Część 1 Przefrunęliśmy samochodami Rosję w tydzień aż po Ałtaj. Wybraliśmy północną drogę przez Kirow, Perm i Jekaterynburg.…

DBAJ O HEMOROIDY

O hemoroidy trzeba… dbać. Hemoroidy ma każdy! Problem pojawia się, gdy się powiększą ? to przypadłość 5 proc. dorosłej populacji…

DOBRE BAKTERIE NIE SĄ ZŁE

Dbajmy o dobre bakterie w jelitach Liczba bakterii w ludzkim organizmie jest 10 razy większa niż komórek budujących ciało. Po…

OLEJ PALMOWY A ŚRODOWISKO

O oleju palmowym i środowisku Olej palmowy pozyskiwany jest z olejowca gwinejskiego (Elaeis guineensis, zwanego popularnie palmą olejową), powszechnie uprawianego…

?EVANGELION:3.0+1.01 THRICE UPON A TIME?

Legendarna japońska seria anime. Już od 13 sierpnia bijący rekordy popularności japoński przebój anime ?EVANGELION:3.0+1.01 THRICE UPON A TIME? będzie…

NA GRZYBY

Mykolog: grzyby nie muszą tworzyć owocników każdego roku równie intensywnie. Nie należy dziwić się, że co kilka lat grzyby występują…

A MOŻE GŁODÓWKA

Dieta DASH nie zadziałała? Może zafunduj sobie krótką głodówkę! Dieta DASH to element leczenia osób z zespołem metabolicznym, zwłaszcza otyłych;…

TRĄDZIK U DOROSŁYCH

Trądzik – nie tylko młodzieńcza przypadłość Masz trądzik? Unikaj słońca! O tym, że dorośli też zmagają się z trądzikiem ?…

KAMPANIA MIU MIU JESIEŃ ZIMA 2022-23

STUDIUM CHARAKTERU Wizerunek Miu Miu – zarówno ubrań, jak i osób, to wyrażenie postawy, odzwierciedlenie sposobu myślenia, studium charakteru. Kampania…

USTAWA ARTYSTYCZNA

MKDNiS: Ustawa o uprawnieniach artysty zawodowego ucywilizuje sytuację polskich twórców (komunikat) MKDNiS informuje: Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu skierowało…

NIEŚMIAŁE DZIECKO

Jak pomóc nieśmiałemu dziecku Etykieta przypisująca dziecku jakieś cechy może działać jak samospełniająca się przepowiednia. Tak jest też z nieśmiałością…

KONIEC DEMOKRACJI JAKĄ ZNAMY?

Prof. Kisielewicz o ChatGPT: to koniec demokracji, jaką znamy. Osoby-firmy dysponujące takimi siłami obliczeniowymi mogą kontrolować całe społeczeństwa. To się…

DEKAMERON – CIĘŻKI GRZECH

DZIEŃ PIERWSZY Opowieść IV Pisownia oryginalna z 1930 roku Mnich, który w ciężki grzech popadł, gani przeora za tę samą…

POWIĘŹ – FASCYNUJĄCA TKANKA

Powięź – intrygująca tkanka miękka. Powięź (łac. fascia) jak siatka oplata całe ciało, otacza wszystkie jego struktury, wnika do narządów.…

RANDKOWANIE PRZY POMOCY APLIKACJI

Randki z aplikacji: blaski i cienie. Randkowe aplikacje są bardzo popularne, choć znaczna część ich użytkowników narzeka, bo doświadczają natarczywości,…

RYBY ZDROWE, ALE…

Ryby zdrowe, ale… z niektórymi nie przesadzaj. Winne skażenie środowiska Generalnie, owoce morza i ryby są zgodnie zalecane przez lekarzy…

WYSPA WIELKANOCNA A TECHNOLOGIA 3D

Technologia 3D pomaga w badaniach pisma z Wyspy Wielkanocnej. Powstał trójwymiarowy model unikatowej tabliczki, pokrytej tajemniczym pismem z Wyspy Wielkanocnej.…

SENIOR ZA KIEROWNICĄ

Senior za kółkiem: co warto wiedzieć. Choć z wiekiem obniża się nasza sprawność fizyczna i psychiczna, są sposoby na to,…

PO CO NAM PSYCHOTERAPIA

Psychoterapia to nie rozmowa z przyjaciółką Na psychoterapii nie uzyskamy porady, czy się rozwieść, czy odejść z pracy. Psychoterapeuta nie…

DEKAMERON – OFIARY MIŁOŚCI

DZIEŃ CZWARTY Opowieść VIII Pisownia oryginalna z 1930 roku Girolamo miłuje Sylwestrę. Spełniając prośbę matki, udaje się do Paryża; po…

MINI CONCEPT ACEMAN

Pierwszy elektryczny model crossover w nowej rodzinie MINI. MINI prezentuje model studyjny jako zapowiedź nowej koncepcji pojazdu w segmencie małych…

DIETA OCZYSZCZAJĄCA Z TOKSYN

Dieta oczyszczająca z toksyn ? czy istnieje? Media od dawna lansują różnego rodzaju modne diety oczyszczające, obiecując ekspresowy detoks, odkwaszenie…

USUWANIE ZŁYCH NAWYKÓW

Psycholog o usuwaniu złych nawyków: każde nasze działanie ma jakiś cel Nie każde działanie nawykowe może wydawać się sensowne. Ale…

DIOR  CRUISE 2022

Wyprawa z Grecji do Grecji. Sesja zdjęciowa jednej z linii haute couture Monsieur Diora, wykonana w pobliżu ateńskiego Partenonu w…

HYUNDAI SANTA FE

Hyundai zaprezentował radykalnie odmienionego, całkowicie nowego SANTA FE. Piąta generacja SUV-a klasy średniej zachowuje swój charakter łączący naturę z miastem,…

DEKAMERON – RUBIN

DZIEŃ DRUGI Opowieść V Pisownia oryginalna z 1930 roku Andreuccio z Perugji przybywa do Neapolu, aby zakupie konie. W nocy…

ROBOTY PRZENIKAJĄCE KRATY

Sceny jak z Terminatora. Nadchodzą zmiennokształtne maszyny. Na razie są bardzo proste – przechodzą przez kraty, pokonują labirynty, czy przenoszą…

JAKĄ MASZ SAMOOCENĘ?

Poznaj wartość samego siebie i żyj lepiej. Ktoś o niskim poczuciu własnej wartości czuje się gorszy. Efekt? Taka osoba często…

ZŁOTA KOLEKCJA “KAJKO I KOKOSZ”

Złota kolekcja ?Kajko i Kokosz? z okazji 50-lecia serii. Janusz Christa jest uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich twórców komiksowych.…

WIELKIE MORSOWANIE W MIELNIE

Mielno: Międzynarodowy Zlot Morsów odbędzie się w drugi weekend lutego W  ramach tegorocznej edycji największego zimowego wydarzenia nad Bałtykiem –…

DAMA Z WACHLARZEM GUSTAVA KLIMTA

Obraz Klimta po 100 latach znowu w wiedeńskim Belwederze Portret ?Dama z wachlarzem? jest jednym z ostatnich obrazów namalowanych przez…

ROBERT KORZENIOWSKI RADZI

Mistrz olimpijski radzi, jak zachęcać do sportu. Robert Korzeniowski, czterokrotny mistrz olimpijski przyznaje, że podczas pandemii łapał się na tym,…

METAWERSUM – CO NAS CZEKA?

Dr Marta R. Jabłońska: trudno teraz przewidzieć wszystkie skutki metawersum. Metawersum będzie nową formą interakcji z cyberprzestrzenią. To jak będziemy…

POZYTYWNA STRONA STRESU

Stres szkodliwy, ale czasami przynosi pożytki. Stres obecnie nie ma dobrej prasy. Słusznie uznawany jest za czynnik, który w połączeniu…

JAKA SZCZOTECZKA DO ZĘBÓW?

Jak dobrać właściwą szczoteczkę do zębów Na rynku dostępnych jest dziś kilka rodzajów szczoteczek do zębów. Oprócz tradycyjnych są również…

DEPRESJA LEKOOPORNA

Depresję lekooporną można skutecznie leczyć. Lekooporna depresja dotyka części pacjentów, u których standardowa farmakoterapia połączona z psychoterapią nie przynoszą oczekiwanych…

SZAFA ODŚWIEŻAJĄCA UBRANIA

Gotowa na całe spektrum możliwości: Kasia Sokołowska ambasadorką szafy odświeżającej ubrania Samsung AirDresser Kasia Sokołowska ? najpopularniejsza reżyserka pokazów mody…

CZY SAMOTNOŚĆ MOŻE ZABIĆ

Czy można umrzeć z samotności? Samotność jest nie tylko przykrym doświadczeniem emocjonalnym. Jest podobnym czynnikiem ryzyka dla przedwczesnej śmierci jak…

MAŁPIA OSPA

Skąd się wzięła i jakie dla nas stanowi ryzyko? W dziewięciu krajach Europy: Anglii, Niemczech, Szwajcarii, Portugalii, Hiszpanii, Szwecji, we…

DIETA KETOGENNA A PADACZKA

Dieta ketogenna, czyli tłuszczem w padaczkę. Dieta ketogenna ma pewną popularność jako metoda odchudzania, ale lekarze są co najmniej sceptyczni…


[CP_CALCULATED_FIELDS id=”7″]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

error

Jeżeli artykuł Ci się podoba, to prosimy udostępnij go innym. :)

Skip to content