Elitarny grób sprzed 1,5 tys. lat odkryli archeolodzy w Berenike.
Siedem skulonych szkieletów, położonych w kilku warstwach, znajdowało się w monumentalnym grobowcu sprzed 1,5 tys. lat. Byli to przedstawiciele elity portowego miasta Berenike nad Morzem Czerwonym w Egipcie – ustalili polscy archeolodzy.
Uwagę naukowców zwrócił nietypowy sposób ułożenia ciał w kamiennej skrzyni. Szkielety wyglądały jakby zmarłych pochowano w skulonej pozycji – kości dolnych kończyn spoczywały na klatce piersiowej.
?Nie jest to naturalna pozycja. Aby ją osiągnąć, zmarłych po śmierci musiano skrępować sznurami lub obwiązać tkaniną? – powiedział PAP kierownik badań dr Mariusz Gwiazda z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Prowadzi on badania w Berenike wspólnie z prof. Stevenem Sidebothamem z University of Delaware w USA.
Już w II w. p.n.e. Agatarchides z Knidos opisał zwyczaje pogrzebowe plemion Pustyni Wschodniej. Wówczas sznur przywiązywano do szyi i do nóg, co powodowało, że ciało uzyskiwało skuloną pozycję. Być może podobnie było w tym przypadku – wskazuje dr Gwiazda.
Kilkoro zmarłych ułożono w czterech warstwach, jedna pod drugą. Na razie archeologom nie udało się ustalić, czy ciała złożone w jednym momencie, czy też dokładano je go grobowca co jakiś czas.
Archeolog podkreśla, że grobowiec pełen był różnego rodzaju wyposażenia, co świadczy o tym, że należał do bardzo ważnych przedstawicieli tego starożytnego miasta. Posiadali wysoki status społeczny. Wśród znalezionych przedmiotów były paciorki z surowców, które trafiły do Berenike nawet z Pakistanu, Indii, a nawet Indonezji. Był to onyks i karnelian. Na ostatnią drogę zmarłych wyposażono też w kilka srebrnych pierścieni i kolczyków oraz bransolet wykonanych z kości słoniowej. Pierścienie utrzymane są w stylistyce znanej z pogranicza egipsko-sudańskiego.
Dr Gwiazda zaznaczył, że bardzo podobne wyposażenie grobowców z tego samego okresu znane jest z Górnego Egiptu i Nubii. Tam tego typu pochówki określa się królewskimi.
W tym czasie (od IV do VI w. n.e.) Berenike zamieszkiwali Blemiowie, którzy uniezależnili się od władzy innych śródziemnomorskich imperiów. Było to mało znane, nomadyczne plemię nubijskie zamieszkujące górzystą Pustynię Wschodnią. Jednak w czasach, o których mowa kontrolowało terytorium na wschód od Nilu od dzisiejszej Etiopii po Berenike. Władze administrowały miastem i wzbogaciły się dzięki uczestnictwu w wymianie handlowej między Bizancjum a społecznościami mieszkającymi w rejonie Oceanu Indyjskiego.
?Zwyczaje grzebalne społeczności zamieszkującej Berenike były do tej pory okryte mrokiem tajemnicy. Chcieliśmy wypełnić tę lukę? – dodał. Szczęście uśmiechnęło się do badaczy, bo grobowiec okazał się niewyrabowany, co jest rzadkością w Egipcie zwłaszcza w przypadku elitarnych pochówków.
W ramach części naziemnej grobowca, obok skrzyni ze szczątkami ludzkimi, archeolodzy odkryli ślady po dawnych rytuałach pogrzebowych.
?Zapewne tam kultywowano pamięć o zmarłych? – podkreślił szef badań.
Znajdowała się tam platforma z miskami do składania ofiar i ołtarz z kadzielnicą. Archeolodzy natknęli się na przykład na 4 kręgi kozy lub owcy złożone zapewne w ofierze. Odkryto również kilka amfor, które umiejscowione są do góry dnem. Zdaniem naukowców oznacza to, że były opróżnione w czasie praktyk rytualnych. Były tam też niewielkie butle do przechowywania wody o podobnej formie, którą Arabowie stosują do dziś. Słyną z tego, że płyny w nich utrzymują niską temperaturę mimo upałów.
Z kolei przed wejściem do grobowca archeologów czekało kolejne zaskoczenie. Znaleźli tam grób matki z dzieckiem z tego samego okresu. Wygląda to tak, jakby zmarli byli w siebie wtuleni – opisał dr Gwiazda.
Zapewne to nie koniec ciekawych odkryć w tej okolicy, bo do badanego w ostatnim sezonie grobowca przylegają z dwóch stron bardzo zbliżone w planie struktury.
?Nasze najnowsze odkrycia świadczą o tym, że Berenike w IV-VI w. wcale nie było prowincjonalnym miastem portowym. Jego kontakty były naprawdę szerokie, o czym świadczy wyposażenie grobowca? – powiedział dr Gwiazda.
Archeolodzy przez wiele lat zajmowali się badaniem w Berenike głównie reliktów miasta z okresu hellenistycznego, rzymskiego i późniejszych czasów. Do tej pory nie podjęto szerszych badań cmentarzysk ludzkich z tych okresów. Kilka lat temu udało im się za to namierzyć w Berenike cmentarz zwierząt sprzed 2 tys. lat. Okazało się, że ówcześni mieszkańcy miasta sprowadzali z Indii małpy, które traktowali jako domowe maskotki, a po ich śmierci grzebali je na obrzeżach miastach. Były tam też psie i kocie kwatery.
Miasto Berenike założył w III wieku p.n.e. faraon Ptolemeusz II. Początkowo port służył do przeładunku transportów słoni afrykańskich. W pierwszym wiekach naszej ery Rzymianie, którzy przejęli władzę nad Egiptem, uczynili z miasta ważny punkt w handlu transoceanicznym łączącym Czarną Afrykę, Bliski Wschód i Indie.
Szymon Zdziebłowski | PAP | Nauka w Polsce
Ilustracja: Freepik |upklyak
Opinie i poglądy opublikowane na portalu cocomac.pl są wyłącznie opiniami i poglądami ich Autorów. Nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Również opinie wyrażane w publikowanych informacjach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.
Szanujmy potrzeby i predyspozycje poszczególnych ras – radzą weterynarze. Wszystkie psy mają 78 chromosomów, w których zawarta jest informacja genetyczna…
MARSZ W MIEJSCU Pozycja do wykonania ćwiczenia: stojąca.Ilość powtórzeń: 2 minuty.Do wykonania ćwiczenia potrzebujesz: krzesło. Pozycja wyjściowa: Ćwiczenie: Obejrzyj wideo…
Dieta oczyszczająca z toksyn ? czy istnieje? Media od dawna lansują różnego rodzaju modne diety oczyszczające, obiecując ekspresowy detoks, odkwaszenie…
Jak niemal 100 lat temu ustrzegliśmy się poważnej choroby. Niedobór jodu może wywołać chorobę charakteryzującą się głębokim ubytkiem możliwości intelektualnych.…
DZIEŃ PIERWSZY Opowieść III Pisownia oryginalna z 1930 roku Melchisedech ? żydowin, opowieścią o trzech pierścieniach salwuje się z niebezpieczeństwa,…
Czy maseczka może sprzyjać powstawaniu próchnicy? To FAKT! Choć noszenie maseczek ochronnych, zakrywających usta i nos, pomaga ograniczać rozprzestrzenianie się…
Wyśpiewaj sobie zdrowie! Poprawia nastrój, zmniejsza poczucie osamotnienia, może nawet usprawniać pamięć i zdolności poznawcze. Działa szczególnie dobrze, gdy dzieli…
Do reklamy producenta żywności potrzebne Modelki oraz Modele. Szukamy różnych typów urody, różne kolory włosów, także modelki ciemnoskóre, mulatki, Azjatki. …
Tych dobroczynnych substancji aronia ma najwięcej spośród wszystkich owoców? Cudze chwalicie, swego nie znacie! Warto wiedzieć, że pod względem zawartości…
Technologia 3D pomaga w badaniach pisma z Wyspy Wielkanocnej. Powstał trójwymiarowy model unikatowej tabliczki, pokrytej tajemniczym pismem z Wyspy Wielkanocnej.…
Autorzy technologii zamiany filmu na komiks współtworzą awatary dla metaverse. Polska technologia pozwalająca na automatycznie przeniesienie ujęć filmowych na kartki…
ROMANTIC JOURNEY – SPRING / SUMMER 2023. Wiosna to czas ważnych uroczystości, rodzinnych spotkań i imprez z najbliższymi. Z tej okazji MOHITO przedstawia…
Straszliwy świąd, który prowadzi do przeszczepu wątroby. Przeraźliwy, uporczywy świąd towarzyszy im niemal bez przerwy. Zaburza sen i normalne funkcjonowanie…
STUDIUM CHARAKTERU Wizerunek Miu Miu – zarówno ubrań, jak i osób, to wyrażenie postawy, odzwierciedlenie sposobu myślenia, studium charakteru. Kampania…
Huion KD200: innowacyjne połączenie klawiatury i tabletu piórkowego zdobyło trzy międzynarodowe nagrody za design SHENZHEN, Chiny, 15 stycznia 2021 r.…
Xpeng dostarcza elektrycznego SUV-a G3 pierwszym klientom w Norwegii, realizując plan ekspansji na rynek europejski Guangzhou, Chiny i Oslo, Norwegia,…