Zdrowie

FIBROMIALGIA

Co to jest i jak się ją diagnozuje?

Tego schorzenia nie widać, a powoduje istotne cierpienie. Nie pokażą jej testy czy badania obrazowe, a diagnoza stawiana jest na podstawie dokładnego wywiadu i wykluczenia innych chorób. Mowa o fibromialgii, która dostaje się do powszechnej świadomości między innymi dzięki temu, że opowiedziała o niej cierpiąca na nią Lady Gaga.

Dominującym objawem jest ból mięśniowo-stawowy. Kolejną charakterystyczną cechą jest też przewlekłe zmęczenie. Ilość snu nie ma znaczenia: chory budzi się rano i nie czuje, żeby sen przyniósł wypoczynek. W medycynie określa się to jako tzw. nieodświeżający sen. Pacjenci mogą również skarżyć się na rodzaj przymglenia umysłu, ?brain fog?. Są więc kierowani do psychologów i psychiatrów. Niektórzy cierpiący na fibromialgię mają objawy zespołu niespokojnych nóg. Oprócz bólu mięśni i stawów może występować nasilający się lęk, objawy obniżenia nastroju; wielu pacjentów ma rozpoznaną depresję. 

Każdy dzień staje się dla chorej czy chorego wyzwaniem. Budzi się zmęczony, odczuwa ból, rozdrażnienie, ma trudności z koncentracją, zapamiętywaniem. W tej sytuacji albo trafia do bardzo wielu specjalistów albo próbuje pokonywać sam codzienne trudności, chowa się unikając kontaktów, wysiłku ?wyjścia do ludzi? i udaje, że nic się nie dzieje. W większości fibromialgia, podobnie jak i większość chorób reumatycznych, dopada kobiety.

Dlaczego tak boli?

“Objawy mogą wynikać z predyspozycji lub wcześniejszych czynników inicjujących, którymi mogą być: przewlekły stres, infekcje, obciążenie psychiczne. Powstanie objawów fibromialgii wiąże się z  nieprawidłową neurotransmisją, głównie dotyczącą serotoniny, co powoduje zwielokrotnienie odczuwania bólu. Szczególnie zwraca się uwagę na mechanizm tzw. hipersensytyzacji ośrodkowej, którą można opisać jako zwiększoną wrażliwość na ból z tendencją do jego chronifikacji, czyli przewlekłości” –  tłumaczy dr Maria Maślińska, zastępca kierownika Kliniki Wczesnego Zapalenia Stawów z Narodowego Instytutu Geriatrii Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie.

Dlaczego dochodzi do rozwoju takich problemów? Na pewno jeszcze tego nie wiemy.

“Z fibromialgią nie musimy się urodzić,  a jej objawy wystąpią w określonym momencie życia pod wpływem czynników środowiskowych czy stresu. Jednak są też badania wskazujące na pewne predyspozycje do bardziej intensywnego odczuwania bólu. Były prace opisujące większe ryzyko rozwoju zespołów bólu przewlekłego, fibromialgii u dzieci matek, u których rozpoznawano depresję” ? wyjaśnia specjalistka.

Fibromialgia ?lubi? towarzystwo

Fibromialgia może towarzyszyć i często towarzyszy różnym innym chorobom, np. reumatoidalnemu zapaleniu stawów (RZS) czy zespołowi Sjögrena (red.: choroba o podłożu autoimmunologicznym – organizm wytwarza przeciwciała przeciwko własnym białkom. Zmiany, do których dochodzi w przebiegu zespołu Sjögrena to zapalenie i uszkodzenie gruczołów wydzielania zewnętrznego, głównie łzowych i ślinowych oraz może dojść do zmian zapalnych w wielu układach i narządach).

Reumatolodzy nie traktują fibromialgii jako dodatku, lecz jako istotną chorobę mającą wpływ również na przebieg i ocenę aktywności innych chorób szczególnie przebiegających z objawami mięśniowo-szkieletowymi. 

Objawy fibromialgii

  • Uogólniony ból,
  • Przewlekłe zmęczenie,
  • Zaburzenia snu (trudności z zasypianiem, wybudzanie się w nocy),
  • Bóle krocza,
  • Bóle podbrzusza,
  • Bóle głowy,
  • Ból stawów skroniowo-żuchwowych,
  • Zespół jelita wrażliwego,
  • Zespół niespokojnych nóg,
  • Zaburzenia  koncentracji,
  • Depresja.

Na co lekarz powinien zwrócić uwagę przy stawianiu rozpoznania? 

Przede wszystkim na rozszerzanie się, uogólnianie się bólu odczuwanego zarówno w górnej jak i w dolnej części ciała oraz po obu stronach ciała. Pacjent, u którego podejrzewa się fibromialgię, powinien wypełnić specjalny kwestionariusz opracowany na podstawie opracowanych kryteriów rozpoznania.

Zawiera on pytania o lokalizację bólu (regiony: głowy, obręczy barkowej, brzucha, klatki piersiowej, pleców, kończyn górnych, dolnych, bioder). Są w nim też zawarte pytania, czy pacjent odczuwa zmęczenie, czy ma problem z brakiem odświeżającego efektu snu, czy odczuwa obniżenia nastroju, ma objawy depresji, czy zaburzenia poznawcze. Wypełniający ocenia też natężenie tych objawów ? od łagodnych po bardzo, według niego, nasilone.

Zakłada się przed przystąpieniem pacjenta do wypełniania  kwestionariusza, że dolegliwości powinny trwać minimum trzy miesiące, co spełnia kryteria przewlekłości. Lekarz na podstawie odpowiedzi i przyznanej im punktacji podlicza ilość punktów dotyczących dwóch głównych elementów ? indeksu rozpowszechnienia  bólu (WPI-Widesperad Pain Index) oraz wskaźnika nasilenia objawów (SSS, symptoms severity scale).

Jeśli pacjent ma ustaloną liczbę punktów w tych dwóch elementach, lekarz, niezależnie od innych wcześniej rozpoznanych chorób, może rozpoznać fibromialgię. Warunkiem jest wykluczenie innych przyczyn bólu. 

“My, reumatolodzy, poszukujemy cech zapalenia – badamy stawy, czy nie ma obrzęku, zwiększonej ich ciepłoty, bólu, oceniamy za pomocą badania, czy występuje osłabienie mięśni, patrzymy na zmiany skórne, naczyniowe i wiele innych cech procesu zapalnego również odzwierciedlających się nieprawidłowymi wynikami badań laboratoryjnych i obrazowych. W przypadku fibromialgii nie znajdziemy i nie spodziewamy się odchyleń w badaniach laboratoryjnych i nie ma swoistych dla tej choroby markerów immunologicznych. Nierzadko zlecamy jednak badania, by wykluczyć inne przyczyny objawów i współistnienie innych chorób” ? wyjaśnia specjalistka.

Stąd też zlecana jest m. in. morfologia krwi, sprawdzenie stężenia hormonów tarczycy, stężenia witaminy D czy żelaza, zwłaszcza że niedokrwistość oraz niedobory żelaza i witaminy D mogą również być przyczyną wielu z wymienionych objawów.

“Kluczowy zawsze jest wywiad z pacjentem nie tylko na temat charakteru dolegliwości i przebiegu jego historii medycznej, ale też pogłębiony wywiad rodzinny dotyczący szczególnie chorób przewlekłych i nowotworowych” – tłumaczy dr Maria Maślińska.

W przypadku pacjentek w wieku menopauzalnym objawy mogą wskazywać na  powiązanie występujących objawów z menopauzą i wówczas może okazać się konieczna kontrola ginekologiczno-endokrynologiczna. Reumatolodzy nierzadko proszą o pomoc ginekologa, bo chcą wyjaśnić, czy  dolegliwości bólowe z obszaru krocza, bóle podbrzusza,  nie wynikają ze zmian w narządzie rodnym pacjentki. U chorych po 45. roku życia należy pamiętać o ocenie czynników ryzyka osteoporozy i zlecić badanie gęstości kości. 

“Czasami, więc rozpoznajemy fibromialgię jako chorobę główną, a czasami spełnienie kryteriów dla rozpoznania fibromialgii pozwala nam ją rozpoznać jako chorobę dodatkową” ? wyjaśnia dr Maślińska.

Chorzy na fibromialgię często pielgrzymują do wielu specjalistów: od lekarza pierwszego kontaktu poprzez psychologa, psychiatrę po ortopedę i reumatologa oraz ginekologa.

Lekarze w Europie i USA powinni posługiwać się kryteriami klasyfikacyjnymi opublikowanymi w 2016 r. przez Amerykańskie Kolegium Reumatologów (ACR) oraz Europejski Związek Stowarzyszeń na Rzecz Reumatologii (EULAR). Obecnie przy stawianiu rozpoznania zrezygnowano z koncepcji tzw. punktów spustowych. Badając pacjenta, lekarz do niedawna miał za zadanie ucisnąć ustalone punkty (różne schematy, ilość miejsc) i generował ból. Badając pacjenta rano i wieczorem, zauważono jednak, że punkty te nie muszą być stałe i ból wcale nie musi się powtórzyć. Tym samym rano lekarz postawiłby rozpoznanie fibromialgii, a była możliwość, że wieczorem już nie.

Wkrótce opublikujemy artykuł na temat opcji leczenia fibromialgii.

Beata Igielska | Zdrowie PAP PL

Serwis Zdrowie

Zdjęcie: PAP | Fotolia

Treści z serwisu cocomac.pl mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.

Opinie i poglądy opublikowane na portalu cocomac.pl są wyłącznie opiniami i poglądami ich Autorów. Nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Również opinie wyrażane w publikowanych informacjach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.
Widzisz błąd w artykule, niedziałający link? Poinformuj nas o tym poprzez formularz kontaktowy lub mailem! Dziękujemy.

TO TEŻ CIEKAWE:

SEKS PO MENOPAUZIE

Menopauza a życie seksualne. Może być lepiej. Tak, to prawda, że menopauza zmienia kobiece ciało. Ale nieprawdą jest, że ucierpieć…

JAK SIĘ UBRAĆ NA WESELE

PORADNIK DLA OJCA PANA MŁODEGO/ PANNY MŁODEJ. Jan Adamski Ojcowie panny młodej i pana młodego odgrywają podczas ślubu i wesela…

KONIEC DEMOKRACJI JAKĄ ZNAMY?

Prof. Kisielewicz o ChatGPT: to koniec demokracji, jaką znamy. Osoby-firmy dysponujące takimi siłami obliczeniowymi mogą kontrolować całe społeczeństwa. To się…

A MOŻE GŁODÓWKA

Dieta DASH nie zadziałała? Może zafunduj sobie krótką głodówkę! Dieta DASH to element leczenia osób z zespołem metabolicznym, zwłaszcza otyłych;…

NOWY SEZON NA SŁUŻEWCU

?Bomba w górę!? ? w niedzielę rusza kolejny sezon wyścigów konnych na Służewcu. Aż 68 koni startujących w ośmiu gonitwach,…

ŹRÓDŁA BŁONNIKA

Jakie są najlepsze źródła błonnika pokarmowego? Błonnik nie jest jednorodną substancją, lecz mieszaniną różnego rodzaju związków chemicznych. Z tego względu…

NAGRODA FIFA DLA POLAKA?

Marcin Oleksy z szansą na nagrodę FIFA The Best. To historyczny moment. Po raz pierwszy do prestiżowej nagrody FIFA Puskás…

MOTOSKANDYNAWIA CZĘŚĆ  2

16 lat przymierzałem się aby ponownie odwiedzić Skandynawię. A tu niespodziewanie, latem, okazało się, że mam czas i jakieś mizerne…

NIETRZYMANIE MOCZU A PSYCHIKA

Psychologiczne konsekwencje nietrzymania moczu. Nietrzymanie moczu to nie tylko problem medyczny, lecz także społeczny ? często bywa źródłem frustracji i…

24 CALOWY TABLET GRAFICZNY

Huion przedstawia trzy 23,8-calowe ekrany piórkowe, w tym Kamvas Pro 24(4K). Firma Huion prezentuje dziś trzy wielkoekranowe Tablety graficzne: Kamvas…

JEANSOWO W SINSAY

Jeansowe “The best of” w Sinsay Jeans od kilku dekad uchodzi za modową klasykę, która opiera się chwilowym trendom i rządzi…

NIECHCIANA PAMIĄTKA Z WAKACJI

Jakie pasożyty można przywieźć z egzotycznych wakacji? Sposób na niechcianą pamiątkę z egzotycznych wakacji? Chodzenie boso, zjedzenie niegotowanego warzywa, ugryzienie…

SEKS Z PRZYJACIELEM

Friends with benefits. Seks między przyjaciółmi zasługuje na naukowe spojrzenie. Przyjaciele, którzy uprawiają ze sobą seks, uzyskują niższą satysfakcję ze…

SZANUJ PSA

Szanujmy potrzeby i predyspozycje poszczególnych ras – radzą weterynarze. Wszystkie psy mają 78 chromosomów, w których zawarta jest informacja genetyczna…

GINO ROSSI WIOSNA/LATO 2021

Nowy lookbook Gino Rossi prezentuje nowy lookbook na sezon wiosna/lato 2021. W obiektywie Magdy Wunsche i Agnieszki Samsel nowości damskie i męskie możemy podziwiać…

USUWANIE ZŁYCH NAWYKÓW

Psycholog o usuwaniu złych nawyków: każde nasze działanie ma jakiś cel Nie każde działanie nawykowe może wydawać się sensowne. Ale…

TRAKTUJESZ PSA JAK CZŁOWIEKA?

Humanizacja psów ? kiedy posuwamy się za daleko? Chcemy dla swoich psów wszystkiego, co najlepsze. Zapędzamy się jednak za daleko, a…

LICZI CZYLI ŚLIWKA CHIŃSKA

Liczi, zwane także śliwką chińską lub bliźniarką smaczną, to owoc z rodzaju Litchi chinensis Sonn. Liczi pochodzi z Chin, gdzie…

SZUMY USZNE

Szumy uszne. Skąd się biorą i jak je leczyć? Przyczyn szumów usznych należy szukać nie tylko w układzie słuchowym, ale…

ŁABOWA – PIĘKNO I TRADYCJA

Łabowa – miejsce zrodzone z piękna przyrody i urzekającej tradycji Łabowa to gmina leżąca w województwie małopolskim między pasmem Jaworzyny…

JASKRA CICHY ZŁODZIEJ WZROKU

Jaskra – podstępna choroba To podstępna choroba, a stawka za jej zlekceważenie wysoka ? utrata wzroku. Można ją wcześnie wykryć…

DIETA OCZYSZCZAJĄCA Z TOKSYN

Dieta oczyszczająca z toksyn ? czy istnieje? Media od dawna lansują różnego rodzaju modne diety oczyszczające, obiecując ekspresowy detoks, odkwaszenie…

MIGRENA

Migrena – co to jest i jak sobie z nią radzić? To z pewnością nie jest zwykły ból głowy, a…

CZY PRACA ZMIANOWA SZKODZI?

Praca zmianowa zaburza zegar biologiczny. Według badań Eurostatu z 2015 roku wykonywanie pracy zmianowej w Polsce deklarowało 30% populacji czynnej…

DLACZEGO SIĘ OSZUKUJEMY

Iluzje i rzeczywistość: dlaczego czasem sami się oszukujemy? Nieświadomie stosowane mechanizmy obronne powodują, że ludzie nie widzą oczywistych prawd. W…

PATRZENIE NA RYBKI W AKWARIUM USPOKAJA?

To FAKT! Naukowcy z brytyjskiego National Marine Aquarium, Plymouth University i University of Exeter dowiedli, że regularne przyglądanie się akwariowym…

HOUSE PARTY AW20

Kolekcja na wyjątkowe okazje Wszystko wskazuje na to, że Święta i Noc Sylwestrową spędzimy w domowym zaciszu, co nie oznacza,…

INTERNET UKŁADA NAM ŚWIAT

Agaton Koziński: dziś internet układa nam świat Mariusz Marszałkowski/Instytut Jagielloński: Jak ocenia pan dzisiejszą sytuację na świecie. Czy świat zachodni…

MENU WILKÓW Z ROZTOCZA

Wilki z Roztocza najchętniej polują na sarny. To sarny, a nie jelenie, stanowią główne źródło pożywienia wilków na Roztoczu i…

TOYOTA YARIS CROSS

Yaris Cross kolejnym hitem Toyoty w Polsce. Rewelacyjne wyniki przedsprzedaży. 1 października Yaris Cross zadebiutuje w polskich salonach dilerskich podczas…

JAK TWOJE MIASTO DBA O CIEBIE

Miasta, które dbają o zdrowie mieszkańców. Władze Opola wydały najwięcej na zdrowie w przeliczeniu na mieszkańca, za nim uplasował się…

H&M HOME: RĘKODZIEŁO

Z miłości do rzemiosła. Udekoruj swój dom pięknymi detalami, wykonanymi ręcznie z naturalnych materiałów, takich jak len, drewno akacjowe, terakota,…

Ćwiczenie nr 9

WSPIĘCIA NA PALCE Pozycja do wykonania ćwiczenia: stojąca.Ilość powtórzeń: 3 serie po 10 powtórzeń.Do wykonania ćwiczenia potrzebujesz: powierzchnię do oparcia…

SAMOTNI W SIECI

Coraz bardziej samotni w sieci. Badacze z Uniwersytetu w Arkansas potwierdzili, że media społecznościowe mogą odgrywać dużą rolę przy procesach…

OLEJ PALMOWY A ŚRODOWISKO

O oleju palmowym i środowisku Olej palmowy pozyskiwany jest z olejowca gwinejskiego (Elaeis guineensis, zwanego popularnie palmą olejową), powszechnie uprawianego…

PIES SAM W DOMU

Wyjaśniamy, jak przyuczyć psa do pozostawania w domu. Coraz więcej osób, po długich miesiącach pracy zdalnej wraca do firm. Jednocześnie coraz…

REKLAMA ŚRODKÓW CZYSTOŚCI

Casting do familijnej reklamy produktów z zakresu środków czystości międzynarodowego koncernu. Poszukujemy aż 10 postaci. Pilne! CASTING MULTIETNICZNY – szukamy ludzi…

BUTY NOSZONE BEZ SKARPET

Dlaczego budzą tyle emocji? Jan Adamski Męskie buty zakładane na gołą stopę, budzą zaskakująco silne emocje. Okazuje się, że jest…

ZOSTAŃ NASZYM AUTOREM

Jak opublikować tekst w naszym portalu. Chcesz podzielić się z innymi swoją pasją i wiedzą z dowolnej dziedziny? Pasjonuje Cię…

ROZWÓJ DZIĘKI FRAKTALOM

Prof. Katunin: znajomość fraktali pozwoliła rozwinąć ważne technologie i przysłużyła się rozrywce. Geometryczne obiekty, jakimi są fraktale, dawniej zwano ?matematycznymi…


[CP_CALCULATED_FIELDS id=”7″]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

error

Jeżeli artykuł Ci się podoba, to prosimy udostępnij go innym. :)

Skip to content