DzieckoPsychologiaRodziceZdrowie

WYPALENIE RODZICIELSKIE

Psycholog: rodzice doświadczają wypalenia wskutek stresu związanego z wychowywaniem dzieci.

Około 8 proc. rodziców w Polsce doświadcza wypalenia rodzicielskiego, a 11-14 proc. żałuje decyzji o rodzicielstwie ? wynika z badań. Polska znajduje się na liście krajów o podwyższonym ryzyku, jeśli chodzi o syndrom wypalenia rodzicielskiego – zaznacza dr Konrad Piotrowski.

Badacze rodziny od kilku lat identyfikują tzw. wypalenie rodzicielskie. ?Ma to znaczenie w kontekście przemocy stosowanej wobec dzieci? – mówił dr Konrad Piotrowski, psycholog, kierownik Centrum Badań nad Rozwojem Osobowości na Uniwersytecie SWPS w Poznaniu podczas konferencji „Przemoc wśród dzieci i przemoc wobec dzieci. Jak rozpoznać? Jak pomagać?? zorganizowanej przez Uniwersytet SWPS.

Dr Konrad Piotrowski w pracy naukowej zajmuje się tematyką perfekcjonizmu, rozwoju tożsamości i trudności w realizowaniu roli rodzicielskiej. Psychologowie, którzy od kilku lat zajmują się tą tematyką, podkreślają, że charakterystyczny dla syndromu wypalenia jest jego przewlekły charakter, ponieważ rodzicielstwo jest rolą, którą realizuje się niemal każdego dnia, 24 godziny na dobę, 365 dni w roku.

?Rodzicielstwo jest dla ludzi stresujące. (…) Jeżeli poziom stresu rodzicielskiego jest wysoki oraz długotrwały to w pewnym momencie u rodzica możemy zaobserwować objawy wypalenia rodzicielskiego? – tłumaczył dr Piotrowski. Wymienił cztery główne objawy wypalenia rodzicielskiego: wyczerpanie rolą rodzicielską, utrata przyjemności z roli rodzica, dystansowanie się od dziecka oraz spadek samooceny rodzicielskiej.

Przez wielu badaczy wyczerpanie rolą rodzicielską uważane jest za główny objaw wypalenia. ?Rodzice wypaleni twierdzą, że rodzicielstwo jest dla nich absolutnie wyczerpujące, że oni nie mają już siły na realizowanie tej roli, mówią, że każdą możliwą energię, jaką mogli z siebie wykrzesać już wykrzesali i już nie mają jej więcej? – powiedział ekspert. Za tym podąża utrata przyjemności z realizowania roli rodzica.

Mechanizmem samoobrony, który wypracowują wypaleni rodzice jest ?dystansowanie się od dziecka?. ?To nie jest niestety skuteczna metoda, ale obserwujemy, że rodzice doświadczający wypalenia, starają się dystansować emocjonalnie i ograniczają swoją aktywność głównie do zaspokajania podstawowych potrzeb biologicznych, podstawowej opieki, ale starają się do minimum ograniczyć angażowanie emocjonalne, kontakty z dziećmi, zabawy, rozmawianie z nimi, interesowanie się ich sprawami? – powiedział ekspert.

Rodzice sami widzą ten postępujący proces i badacze obserwują wtedy u nich czwarty objaw, czyli ?spadek samooceny rodzicielskiej?. Rodzice zaczynają zauważać, że kiedyś było inaczej, że było lepiej, ale z czasem coraz gorzej idzie im realizowanie tej roli.

Jak dochodzi do wypalenia rodzicielskiego?

Wśród czynników ryzyka, jakie mają wpływ na pojawienie się wypalenia rodzicielskiego są przede wszystkim cechy samego rodzica, takie jak perfekcjonizm. ?Rodzice perfekcjoniści oczekują od siebie bardzo dużo, bardzo dużo oczekują też od swoich dzieci. Odstępstwa od tych oczekiwań, standardów są dla nich trudne i stresujące? – powiedział ekspert.

Poza perfekcjonizmem kluczowe dla wypalenia rodzicielskiego są inne cechy jak np. neurotyczność (niestabilność emocjonalna i reagowanie negatywnymi emocjami na wiele sytuacji), czy trudność w radzeniu sobie ze stresem.

Ryzyko wypalenia zwiększa np. liczba posiadanych dzieci, przewlekła choroba dziecka, albo niski wiek dzieci.

Jak często dochodzi do wypalenia rodzicielskiego?

Badania przeprowadzone w Instytucie Badań Psychologicznych (IPSY) UCLouvain w Belgii wykazały, że odsetek wypalonych rodziców w 42 krajach waha się pomiędzy 2 a 12 proc. w populacji. Ankiety, głównie internetowe, wypełniło 17 409 rodziców, z przewagą matek (12 364) nad ojcami (5 045).

Według literatury dotyczącej wypalenia rodzicielskiego, w Polsce jest 8 proc. wypalonych rodziców, co jest jednym z najwyższych wskaźników na świecie. ?Towarzyszą nam takie nacje, jak chociażby Belgowie, albo Amerykanie, którzy również uchodzą w literaturze naukowej za kraje podwyższonego ryzyka? – powiedział dr Piotrowski.

Niższy poziom silnego wypalenia zaobserwowano w kulturach kolektywnych. ?Mniej silnie wypalonych rodziców mamy wśród japońskich, czy wietnamskich rodziców, więcej wśród europejskich czy północnoamerykańskich rodziców, czyli z kultur tradycyjnie uważanych za bardziej indywidualistyczne, co wiąże się z mniejszym wsparciem społecznym? – powiedział psycholog.

Jakie są skutki wypalenia rodzicielskiego?

U rodziców silnie wypalonych współwystępują takie problemy jak objawy somatyczne, nadużywanie alkoholu, myśli samobójcze, albo myśli ucieczkowe, np. ?super by było spakować wszystko i uciec?. ?Rodzice silnie wypaleni doświadczają także bezsenności i innych zaburzeń snu?- wymienił ekspert.

Wypalenie rodzicielskie ma również swoje konsekwencje dla pary. ?W tych parach, w których jeden z rodziców jest silnie wypalony obserwujemy nasilenie konfliktów, mniej interakcji poświęconych dobru dziecka? – powiedział psycholog. ?Oczywiście będzie to prowadziło do wzrostu ryzyka, że taka para się rozejdzie? – dodał.

W badaniach dr Piotrowski obserwuje również, że wypaleni rodzice zaczynają żałować, że w ogóle zdecydowali się na posiadanie dzieci. ?Takie zjawisko jest obserwowane, ale mało o nim jeszcze wiemy? – zaznaczył.

?Wśród rodziców o najsilniejszym wypaleniu ok. 35 proc. żałuje tego, że zdecydowało się w ogóle na posiadanie dzieci. Wciąż jeszcze dużo mamy do odkrycia, bo jednak 65 proc. wypalonych rodziców nie żałuje tego, że ma dzieci. A przynajmniej tak twierdzą? – dodał.

Wyniki badań wskazują, że młodsi rodzice do 40 r. życia częściej żałują, że posiadają dzieci niż starsi rodzice. ?To pokazuje, że ta postawa wobec własnego rodzicielstwa być może zmienia się z czasem? – zauważył dr Piotrowski.

Rodzic wypalony zmienia również swoje zachowanie wobec dziecka. ?Postępujące wypalenie u rodzica współwystępuje z wyższym ryzykiem zaniedbania bądź przemocy wobec dziecka” – powiedział ekspert.

Rodzic, który się dystansuje doświadcza również sygnałów z zewnątrz od dziecka lub partnera, którzy to zauważają, a to wywołuje zwrotnie np. wzrost poczucia winy albo wstyd. ?Kiedy te cykle nawzajem się intensyfikują obserwujemy też wzrost przemocy i wzrost konfliktów z partnerem? – powiedział psycholog.

Co możemy zrobić?

Co możemy zrobić, żeby przemoc nie narastała, żeby nie prowadziło to do podwyższonych konfliktów? ?Powinniśmy zadziałać w takim momencie, w którym wyczerpanie rodzicielskie jest jeszcze relatywnie niskie albo w ogóle go nie ma, albo zrobić coś, żeby się nie pojawiło, żeby rodzic nie zaczął się dystansować, albo jeżeli już to zaistniało, żeby w jakiś sposób to obniżyć? – dodał.

Badania nad wypaleniem rodzicielskim trwają od niedawna, w zasadzie od 5 lat. ?Potrzebujemy o wiele więcej czasu, żeby móc powiedzieć, że rozumiemy wypalenie, że znamy ten syndrom, że potrafimy sobie z nim poradzić, zidentyfikować czynniki ryzyka? – zauważył dr Piotrowski.

Jego zdaniem, stres rodzicielski, który prowadzi do wypalenia może wynikać w dużej mierze ze zmian strukturalnych dotyczących całych społeczeństw. ?Pracujemy coraz dłużej, mamy coraz mniej czasu żeby odpocząć, zregenerować się? – tłumaczył ekspert. ?W krajach Zachodnich, rozwiniętych, gdzie ciągle dążymy do tego, aby poziom PKB był wyższy, aby stopa bezrobocia była niższa, żeby móc konsumować jak najwięcej dochodzimy do sytuacji, w której rola rodzica naturalna dla wszystkich gatunków, stała się czynnikiem ryzyka? – skomentował. I to jest dość niebezpieczne zjawisko, które ma swoje konsekwencje chociażby w przemocy. Badania nad wypaleniem rodzicielskim jasno pokazują, że niektórym rodzicom brak zasobów psychologicznych do poradzenia sobie z tym zadaniem.

Jego zdaniem po pierwsze pomocne może być ?rozwiniecie w sobie kompetencji radzenia sobie ze stresem?. Po drugie ?wszelka praca nad urealnieniem swoich standardów wobec siebie jako rodzica oraz dziecka będzie też dobrym kierunkiem?.

Jednak – jak zaznaczył – z każdym przerastającym nas emocjonalnie problemem dobrze udać się do specjalisty. ?Nie trzeba być specjalistą stricte od rodzicielstwa, żeby odpowiedzieć na potrzeby kogoś, kto doświadcza wypalenia. Za tym podążają depresje, bezsenność, uzależnienia od alkoholu, narkotyków itd. Terapeuci, psychiatrzy spotykają się z tym na co dzień, dobrze wiedzą co mają robić, należy im zaufać po prostu? – dodał.

PAP ? Nauka w Polsce, Anna Mikołajczyk-Kłębek

Zdjęcie: PAP | Adobe Stock

Treści z serwisu cocomac.pl mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.
Opinie i poglądy opublikowane na portalu cocomac.pl są wyłącznie opiniami i poglądami ich Autorów. Nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Również opinie wyrażane w publikowanych informacjach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.
Widzisz błąd w artykule, niedziałający link? Poinformuj nas o tym poprzez formularz kontaktowy lub mailem! Dziękujemy.

TO TEŻ CIEKAWE:

KONIEC DEMOKRACJI JAKĄ ZNAMY?

Prof. Kisielewicz o ChatGPT: to koniec demokracji, jaką znamy. Osoby-firmy dysponujące takimi siłami obliczeniowymi mogą kontrolować całe społeczeństwa. To się…

REKOMENDACJE WHO DOTYCZĄCE JAKOŚCI POWIETRZA

Zanieczyszczenie powietrza bardziej szkodliwe niż wcześniej sądzono. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała nowe, bardziej rygorystyczne od poprzednich rekomendacje dotyczące jakości…

AUDI TT RS COUPE ICONIC

Ekskluzywna limitowana edycja Audi TT RS Coupé iconic edition zachwyca innowacyjnym designem i dynamiką. Audi TT Coupé ma już 25…

DZIECI I PORNOGRAFIA

Rzetelnie rozmawiając z dzieckiem o seksualności możesz zapobiec nieszczęściu. Fakty są takie: ponad połowa dzieci w wieku szkolnym choć raz…

PSYCHODELIKI ZNOWU LEGALNE?

Powrót psychodelików do medycyny. Okryte złą sławą psychodeliki powracają. M.in. od stycznia 2023 r. stan Oregon umożliwił legalne korzystanie z…

LEXUS LX

LEXUS LX Z TRZEMA RODZAJAMI KABINY I WERSJĄ F SPORT Lexus LX jest największym SUV-em marki. Samochód zadebiutował w 1996…

ZARAŻASZ SWOJEGO PSA ZIEWANIEM

Psy częściej zarażają się ziewaniem od właścicieli 25 badanych przez Teresę Romero i jej kolegów z Uniwersytetu w Tokio psów…

MONGOLIA CZĘŚĆ  3

Mariusz Reweda Część 3 Patrząc dzisiaj przez uchylone okno mojego domu na kółkach, spostrzegłem orły. Rozbiliśmy obóz wysoko na stoku…

BULDOG FRANCUSKI

Buldog francuski – opis, żywienie, pielęgnacja, wychowanie. Zainteresowanie buldogiem francuskim jest obecnie bardzo duże. Hodowli tej rasy jest w Polsce dość…

DAMA Z WACHLARZEM GUSTAVA KLIMTA

Obraz Klimta po 100 latach znowu w wiedeńskim Belwederze Portret ?Dama z wachlarzem? jest jednym z ostatnich obrazów namalowanych przez…

MASECZKI A PRÓCHNICA

Czy maseczka może sprzyjać powstawaniu próchnicy? To FAKT! Choć noszenie maseczek ochronnych, zakrywających usta i nos, pomaga ograniczać rozprzestrzenianie się…

JAK ZAPOBIEC SAMOBÓJSTWU

Ktoś ma myśli samobójcze. Jak można pomóc? Każdy z nas może kiedyś zetknąć się z osobą, która znajduje się właśnie…

DLACZEGO PIES SIKA NA MOJE ŁÓŻKO

Zanurz się w psyche twojego psa – zrozumienie motywacji niechcianych zachowań. Oddawanie przez psa moczu na łóżko to zjawisko, które…

MINI CONCEPT ACEMAN

Pierwszy elektryczny model crossover w nowej rodzinie MINI. MINI prezentuje model studyjny jako zapowiedź nowej koncepcji pojazdu w segmencie małych…

GENOM LUDZKI W 100% ROZPRACOWANY

Dr hab Tomasz Wojdacz: w przyszłości będziemy chodzić do lekarza z paszportem genomowym. Zsekwencjonowanie pełnego genomu człowieka to przełom technologiczny…

SUKCES POLAKÓW DOTYCZĄCY MIKRO RNA

Przełom Polaków: mapa nowotworowych mutacji w genach związanych z mikroRNA Badacze z Poznania przeanalizowali ogromną bazę danych o komórkach nowotworowych…

JAK ZLIKWIDOWAĆ BLIZNĘ

Blizny można leczyć Blizna bywa dla pacjenta problemem nie tylko kosmetycznym. Oprócz tego, że może powodować dyskomfort fizyczny związany z…

WARSAW JUMPING CSIO4*

Tor Służewiec zaprasza Europę na wielkie skoki. Blisko 1,9 miliona PLN jest w puli nagród międzynarodowych zawodów jeździeckich Warsaw Jumping…

DEKAMERON – SŁOWIK

DZIEŃ PIĄTY Opowieść IV Pisownia oryginalna z 1930 roku Ricciardo Manardi, spoczywający w objęciach Katarzyny, przez jej rodzica, pana Lizzio…

ATAK PANIKI

Ataki paniki to nie fanaberia. Kobieta idzie ulicą, czuje się dobrze. Nie dzieje się nic szczególnego, mija ludzi, samochody… Nagle…

OPEL ASTRA GSE I GRANDLAND

Nowy Opel Astra GSe i Opel Grandland GSe: już wkrótce rozpocznie się przyjmowanie zamówień na polskim rynku. Mocne, dynamiczne i…

KRÓLEWSKI OGRÓD ŚWIATŁA

Królewski Ogród Światła w Wilanowie powraca! Ulubiona jesienno-zimowa wystawa warszawiaków rozbłysła 8 października 2022 r. po raz jedenasty. W tym…

WIELKIE STADO ŻUBRÓW

Zaobserwowano potężne stado żubrów na obrzeżach Puszczy Białowieskiej. Na obrzeżach Puszczy Białowieskiej zaobserwowano ogromne stado żubrów, liczące aż 170 osobników.…

LEWORĘCZNE KANGURY

W czasie wykonywania zwykłych, codziennych zadań, takich jak skubanie liści lub drapanie się, kangury chętniej korzystają z jednej, wybranej dłoni.…

RANDKOWANIE PRZY POMOCY APLIKACJI

Randki z aplikacji: blaski i cienie. Randkowe aplikacje są bardzo popularne, choć znaczna część ich użytkowników narzeka, bo doświadczają natarczywości,…

„GRECKIE POMPEJE”

Starożytne miasto Akrotiri odkryte pod wulkanicznym pyłem. Jakub Jagodziński Akrotiri bywa nazywane ?greckimi Pompejami?, gdyż podobnie jak rzymskie miasto, zostało…

CO WPŁYWA NA INTELIGENCJĘ

Inteligencja i życiowy sukces to sprawka genów czy środowiska? Geny czy środowisko? Co w większym stopniu wpływa na to, jakimi…

REAKCJA KOMÓREK NA POLE MAGNETYCZNE

Biolodzy po raz pierwszy zaobserwowali reakcje komórek na pole magnetyczne Japońska grupa badaczy po raz pierwszy, w czasie rzeczywistym zaobserwowała,…

BIAŁE MAŁŻEŃSTWA

Chcą ze sobą być, ale seksu mieć nie mogą: białe związki Kochają się, pragną siebie, ale nie mają pełnego współżycia…

DŁONIE DO REKLAMY

Do zdjęć prezentujących różne artykuły szukamy osób z ładnymi i zadbanymi dłońmi. Wymagania: Potrzebne są dłonie dorosłych osób w różnym…

DEKAMERON – DJABEŁ I PIEKŁO

DZIEŃ TRZECI Opowieść X Pisownia oryginalna z 1930 roku Alibech staje się pustelnicą. Mnich Rustico poucza ją, jak należy djabła…

TOYOTA PRIUS EXECUTIVE

Toyota Prius w wersji Executive. Zaawansowane technologie i standard premium. Toyota Prius nowej generacji jest oferowana w Polsce w trzech…

AYAHUASCA

Ayahuasca – cudowny rytuał czy zagrożenie? Amazońska mikstura, której popularność rośnie także na zachodzie, ma leczyć duszę i wspomagać ciało.…

DOMY BEZ ŚWIATŁA I LUSTER

Prof. Marciniak-Kajzer: w średniowiecznym domu brakowałoby mi światła i luster. Gdybym miała mieszkać w średniowiecznym domu, najbardziej brakowałoby mi światła…

ŚMIERĆ Z GŁODU W SZPITALU

Niedoceniany, a groźny problem pacjentów w szpitalach. Co dziesiąty pacjent, który umiera w szpitalu, odchodzi na skutek powikłań związanych z…

OWOCE JAGODOWE A ODPORNOŚĆ

Co warto wiedzieć na ten temat. Układ odpornościowy człowieka to skomplikowana maszyneria, której sprawne działanie zależy od wielu różnych czynników,…

ĆWICZENIA DLA SENIORÓW

AKTYWNY SENIOR W DOMU Program profilaktyczny Krajowej Izby Fizjoterapeutów i Ministerstwa Zdrowia Obecna sytuacja i przymusowe pozostanie w domach może…

NIE PRZETRZYMUJ BÓLU

Wytrzymywanie bólu to bardzo zły pomysł. Ból to sygnał. Ból należy leczyć, ale mądrze. Dowiedz się, czym grozi nieprawidłowe leczenie…

TOAST – NA ZDROWIE?

Na zdrowie! Czyżby? O tym, kiedy toast nie jest dobrym pomysłem. Okolicznościowe picie alkoholu w celach rekreacyjnych znane jest od…

CZY NA STAROŚĆ MUSI BOLEĆ

Starość nie musi boleć. Brzmi banalnie: na to, jaką będziemy mieć starość, w dużej mierze pracujemy sami. Niezależnie od wszystkiego…

PIES BOO CZYLI SZPIC MINIATUROWY

Pies Boo – poznaj psa, który stał się gwiazdą social mediów. Polska jest jednym z wielu krajów, w których pies Boo…


[CP_CALCULATED_FIELDS id=”7″]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona używa Akismet do redukcji spamu. Dowiedz się, w jaki sposób przetwarzane są dane Twoich komentarzy.

error

Jeżeli artykuł Ci się podoba, to prosimy udostępnij go innym. :)

Przejdź do treści